عیب یابی خطاها در کنترل کیفیت
عیب یابی خطاهای مشاهده شده در زمان استفاده از خون کنترل
عیب یابی (Troubleshooting)
توجه داشته باشید که فلسفه کاربرد نمونه های کنترل در برنامه کنترل کیفی در هر آزمایشگاهی صرفا یک نقطه، مرحله و یا آزمایش مستقل کنترل نبوده بلکه به عنوان یک فرآیند وسیع بوده که بر حسب نتایج و تفسیر صحیح آن، یک کارشناس می تواند هر گونه نقص و عدم دقت را در طی فرآیند آزمایش تشخیص و برای رفع آن اقدامات اصلاحی لازم را انجام دهد. لذا یک کارشناس خبره، می بایست قیل از هر گونه اقدام ماژور و اساسی، مانند کالیبراسیون مجدد دستگاه و یا تغییر برند ماده کنترلی، به دقت و با توجه به نوع خطای مشاهده شده و بر اساس فلوچارت استاندارد ارائه شده در پائین، اقدامات اصلاحی را انجام دهد.
عملکرد خون کنترل به شدت تحت تاثیر شرایط جابجایی، توزیع و انبارش صحیح بوده و تنها در صورت رعایت شرایط نگهداری و دستور العمل های پیش از آزمون مانند mix کردن صحیح ارائه شده در بروشور مورد تائید خواهد بود. پس از میکس کردن ویال، ظاهر خون کنترل بایستی مشابه نمونه خون نرمال شود. در مورد ویال های انبار شده مایع رویی سلول ها به طور طبیعی تا حدودی کدر و قرمز می باشد. پس از میکس کردن ویال، ظاهر خون کنترل بایستی مشابه نمونه خون نرمال شود. در صورت عدم تنظیم دمای یخچال و ایجاد یخ زدگی حالتی مانند لخته، سیاه شدن توده سلولی و تیره شدن مایع رویی سلول ها و در نتیجه غیر قابل قبول بودن نتایج مشاهده می شود. برای تفسیر و عیب یابی صحیح نتایج، کیفیت وصحت مواردی مانند نمونه کنترلی مورد استفاده، نحوه ترسیم چارت، رعایت خطای مجاز، روش تفسیر از اهمیت بالایی برخور دار است.
توصیه می شود کارشناسان آزمایشگاه و کلیه اپراتور های سل کانتر مدارک لازم در خصوص :
۱-دستورالعمل کنترل داخلی کیفیت
۲-میانگین و خطای مجاز آزمایشگاه
۳-دستورالعمل وبروشور ارزیابی خون کنترل، محلول ها و دستگاه سل کانتر مورد استفاده را در پرونده مستند سازی کرده تا در صورت لزوم از آنها برای عیب یابی استفاده نماید.
مثالهایی از عوامل ایجاد کننده خطا، و همچنین دستورالعمل اقدامات اصلاحی در ادامه آمده است.
خطاهای راندوم آزمایش خون کنترل
– دمای ناپایدار و هم دما نشدن خون کنترل با دمای محیط مطابق با دستورالعمل بروشور
– عدم رعایت زنجیره سرد و شرایط دمایی در حین توزیع یا درحین نگهداری در آزمایشگاه
– نوسانات جریان الکتریکی سل کانتر
– وجود حباب هوا در زمان انتقال نمونه یا محلول ها
– عدم رعایت زمان انکوباسیون و میکس کردن خون کنترل مطابق با دستورالعمل بروشور
– ناپایداری و کیفیت پائین محلول ها و یا عدم هماهنگی آنها با دستگاه سل کانتر
– آلودگی مکنده دستگاه سل کانتر
– آلودگی نمونه کنترلی، محلول ها و …
خطاهای سیستماتیک آزمایش خون کنترل
– اشکال در کالیبراسیون مانند در نظر گرفتن مقادیر نادرست برای کالیبراتور، تهیه نامناسب، آلودگی تغلیظ، تغییر شماره ساخت و …
– عوض کردن محلول ها بدون تغییر در کالیبراسیون
– تخریب تدریجی محلول ها
– عدم رعایت دستورالعمل سازنده برای تهیه معرف و محلول
– تغییر در دمای انکوباسیون
-خطای ثابت در وسایل انتقال دهنده و مکنده نمونه یا محلول
شکل شماره ۹٫ دستور العمل و ترتیب (فلوچارت) عیب یابی واقدامات اصلاحی در کنترل کیفی هماتولوژی
موارد عدم انطباق خوانش CELLCO با جداول مقادیر به دست آمده
گردآوری و تدوین: گروه تحقیق و توسعه شرکت آرین دانش
پاسخ دهید